چوب یکی از مصالح پرکاربرد نجاری است که کاراییهای بیشماری در صنعت دکوراسیون منزل دارد. با گسترش تکنولوژی و استفاده از ابزار آلات دستی، ابزارهای قدیمی، جای خود را با ابزارهای جدید عوض کردند. در یک کارگاه نجاری انواع مختلفی از ابزارها مانند ابزار دستی نجاری، ابزار بادی نجاری و ابزار برقی نجاری مورد استفاده قرار میگیرند. از میان طیف گسترده ای از این ابزارهای حرفهای، تعداد معدودی هستند که در بین نجاران بیشترین کاربرد را دارند و اغلب ابزارهای نجاری دستی را شامل میشوند. در ادامه به معرفی پرکاربردترین و جدیدترین انواع ابزار حرفهای نجاری میپردازیم.
ابزار نجاری برای شما چه به عنوان هنرمندی که سعی در خلق آثار هنری دارد و چه به عنوان یک استاد کار حرفه ای که در صنایع چوب مشغول به کار است، قطعاً از اهمیت بالایی برخوردار است و ما اهمیت وسایل نجاری را در حرفه شما به خوبی درک می کنیم.
شایان ذکر است این ابزارها برای شمایی که می خواهید در خانه خود و به صورت غیر حرفه ای کار چوب انجام دهید نیز مناسب هستند. به عبارتی در این مطلب ابزار کار با چوب در منزل نیز به حضورتان معرفی خواهد شد. برای شروع بهتر است که یک لیست جامع و خلاصه از وسایل نجاری در اختیارتان قرار دهیم که ح.ضرشان در جعبه ابزاری شما یک الزام است:
- چکش
- رنده
- اره دستی
- ابزارهای اندازه گیری
- گیره نجاری یا پیچ دستی
- سنباده
- میز کار
- دریل
- اره های برقی
- پولیشر
- فرز مینیاتوری
- مکنده هوا یا بلوور
- کمپرسور باد و باد پاش
- میخکوب و منگنه کوب
ابزار های دستی نجاری و کاربردشان
از زمان های قدیم، ابزارهای چوبی نمادهای مهمی از هنر و مهارت بشر در کار با چوب بوده اند. از چکش و پیچ گوشتی گرفته تا ابزارهای برقی پیشرفته، هرکدام از این ابزارها وظایف خاص خود را در فرایندهای مختلف چوب کاری به عهده دارند.
به همین دلیل قصد داریم به بررسی انواع ابزار آلات نجاری با ذکر اسم وسایل نجاری، بپردازیم؛ از ابزارهای دستی سنتی گرفته تا ابزارهای برقی پیشرفته. همچنین می خواهیم نگاهی نزدیک به کاربردها و اهمیت این وسایل در حوزه های مختلف داشته باشیم.
اگرچه ابزار نجاری نیز با پیشرفت تکنولوژی بسیار کاراتر و مجهزتر شده اند اما همچنان ابزار دستی نجاری رواج گسترده ای بین اهل فن دارند.
بخشی عظیمی از ابزارهای نجاری مورد نیاز جهت راه اندازی کارگاه نجاری، ابزار آلات نجاری دستی هستند که شامل موارد زیر است:
۱. چکش
اگر قصد تهیه پکیجی از ابزار نجاری را دارید در نظر بگیرید که چکش یکی از ابزارهای پرکاربرد نجاری است. از سه مدل متفاوت چکش، یعنی چکش های پلاستیکی، فلزی و چوبی در نجاری استفاده می شود و معمولا جنس فلزی آن از سایر مدل های چکش قوی تر است. از چکش های فلزی برای کوباندن میخ، از نوع چوبی برای منبت کاری و از نوع پلاستیکی برای محکم کردن اتصالات استفاده می کنند. پرکاربردترین چکش های فلزی، چکش های فلزی دو شاخ است هستند. این چکش ها علاوه بر آن که در جهت کوبیدن میخ استفاده می شود می شوند)، برای بیرون آوردن میخ آن نیز مناسبند.
۲. رنده
یکی دیگر از ابزارآلات نجاری رنده است که از آن برای تکمیل کار و صاف کردن ناهمواریهای سطوح استفاده میشود. این رنده در دو نوع دسته چوبی و دسته فلزی در بازار موجود هستند و هر کدام از آنها نیز انواع خاص خود را دارند. به عنوان مثال انواع رنده دسته چوبی به شرح زیر است:
- رنده کنشکاف که از آن برای خالی کردن قسمتی از چوب استفاده میکنند.
- رنده بغل دوراهه که برای لبه پنجرهها و یا اجسامی استفاده میشود.
۳. اره دستی
یکی از مهمترین ابزارها در چوب بری و نجاری، اره است. اره در دو مدل اره دستی و اره برقی در کارگاه های نجاری استفاده میشود. از انواع ارههای دستی میتوان ارههای پنل که دارای دندانههایی درشت و کوچکند، ارههای مویی، اره پشتدار و اره نوک تیز نام برد. از ارههای نوک تیز برای ایجاد برشهایی مورب استفاده میشود.
*اره های برقی را در بخش ابزار های برقی نجاری توضیح میدهیم.
۴. ابزارهای اندازه گیری
در کارهای نجاری ابزار آلات اندازه گیری کاربرد زیادی دارند که پر کاربردترین های این دسته را برای شما لیست کردهایم.
- متر: برای اندازهگیری چوب
- پرگار: برای ایجاد منحنی و دایره در مرکز کار
- نقاله و گونیا: برای بالا بردن دقت در اندازهگیری طرح و ایجاد زاویه ۹۰ درجه
- خط کش: برای اندازهگیری چوب و کشیدن خطوط صاف
- کولیس: برای اندازهگیری میزان ضخامت چوب
- تراز: برای تراز کردن پایههای میز چوبی
۵. گیره نجاری یا پیچ دستی
گیره نجاری یا پیچ دستی را می توان مهم ترین ابزار آلات نجاری دانست که از تکان خوردن چوب در حین کار جلوگیری می کند. استفاده از گیره به نجار کمک میکند در حین کار با هر ابزاری بر روی چوب، قطعه محکم بر روی میز باقی بماند تا نه تنها آسیبی به کار وارد نشود، بلکه گیره نیز در اثر فشار خراب نشود.
۶. سنباده
سنباده در صنعت نجاری، ساخت مبلمان چوبی، کابینت، MDF و نئوپان برای از بین بردن خطوط و خط و خشهای ریز و درشتی که روی قطعه کار به وجود میآید؛ استفاده میشود. سنباده نیز در انواع مختلف به بازار عرضه شده است و ابزار نجاری مهمی محسوب می شود که از انواع آن ها می توان ۳ نوع زیر نام برد.
- سنباده دستی
- سنباده برقی
- سنباده بادی
۷. میز کار
مونتاژ و ساخت قطعات چوبی بخشی از فرآیند تولید است. با توجه به اینکه در طول روز نیاز به جابجایی قطعات چوبی بسیار زیادی است، حتماً باید یک میز کار در کارگاه باشد تا نیاز به خمیدگی کاربر در حالت کار کردن نباشد. مطمئناً کار کردن بهصورت خمیده، آسیبهای جدی به ستون فقرات ایجاد خواهد کرد و خستگی بیشتری هم در بر خواهد داشت.
۸. سنگ رومیزی
در نجاری از سنگ رومیزی برای تیز کردن تیغهها و مغار استفاده میشود. این دستگاه مکانیزم خاصی ندارد و با نصب سنگ مخصوص امکان تیز کردن فراهم خواهد شد.
ابزار های برقی نجاری و کاربردشان
نیاز به گفتن نیست که ابزارهای برقی جایگاه بسیار خاصی در دنیای امروزی دارند و به مدد آنها کیفیت و سرعت انجام کارها به طرز چشمگیری بالا رفته است. قطعاً صنایع چوب هم مستثنی نیستند و با پیشرفت تکنولوژی ابزار نجاری نیز توسعه یافته است. در ادامه می خواهیم به این ابزارهای برقی نجاری بپردازیم.
۱. دریل
یکی از ابزارهای قدرت جهت کار در کارگاه نجاری دریل است. از دریلها به طور کلی برای سوراخکاری استفاده میشود. دریلهای مورد استفاده در کارگاههای نجاری نیز به منظور تسهیل فرو رفتن پیچ در سطح چوب، رد کردن سیم از درون چوب و انواع دیگری از کارها مورد استفاده قرار میگیرند. دریلها را میتوان در دو نوع برقی و شارژی دید. به دریلهای شارژی، دریل بیسیم نیز میگویند. هر کدام از آنها نیز کاربرد خاص خودشان را دارند و برای کارهایی که نیازمند قدرت متفاوت یا تجهیزات متفاوت باشد، مورد استفاده قرار میگیرد.
۲. اره های برقی
انواع بسیاری از ارههای برقی را میتوان در بازار یافت. ارههای برقی بزرگ که مخصوص قطع درختانند یا ارههایی که برای الوارهای کوچکی ساختهشدهاند. مانند ارههای عمودبر و گردبر، ارههای پروفیلبر ، اه های فارسی بر و سایر انواع آنها. از ارهها برای برش دقیق الوارها و چوبها استفاده میشود و نوع برقی آنها از نوع دستی بسیار با کیفیتتر و همینطور استفاده از آنها بسیار راحتتر است.
۳. پولیشر
پولیش کردن و سنباده زنی و پرداخت نهایی چوب یکی از مهمترین کارها در پروسه ساخت سازههای چوبی است. با استفاده از پولیشر و صفحه سنباده نصب شده بر روی آن میتوان چوب را سنباده کاری کرد و خط و خش موجود بر روی آن را از بین برد. کاری که پولیشر در صنعت نجاری انجام میدهد به مشابه همان چیزی است که در بخش سنباده معرفی کردهایم با این تفاوت که از پولیشر به عنوان نوع برقی سنباده استفاده میشود.
۴. فرز مینیاتوری
فرز مینیاتوری یکی از جذابترین دستگاههایی هست که در صنایع مختلف و بهخصوص صنعت چوب میتوان از آن استفاده کرد. برای ساخت ماکت و سازههای کوچک چوبی و بهرهمندی از طیف گستردهای از کارها مانند سوراخ کاری، سنباده زنی و برش کاری از فرز مینیاتوری استفاده میشود.
۵. مکنده هوا یا بلوور
جهت تمیزی کارگاه و حتی افزایش ایمنی در کارگاه نجاری از دستگاه مکنده یا بلوور برای مکش گرد و خاک حاصل از برشها، سوارخکاریها، سمبادهزدنها و غیره استفاده شود. دستگاه مکنده به کمک مکش هوا، خاک و گرد چوب را به درون کیسه ای پلاستیکی میکشد و کار نجاری را به مراتب آسانتر و لذتبخشتر میکند.
ابزار های بادی نجاری و کاربردشان
در نجاری و صنایع چوبی ابزار آلات بادی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. ابزارهای این بخش همگی دارای نوع برقی نیز هستند اما استفاده از نوع بادی آنها در برخی مواقع بهتر، راحتتر و به صرفهتر است. در این قسمت با ابزارهای بادی نجاری بیشتر آشنا میشویم.
۱. کمپرسور باد و باد پاش
استفاده از یک کمپرسور باد به جای استفاده مداوم از برق، نه تنها هزینههای برق را کاهش میدهد، بلکه ابزارهای قدرتمندتری را تحت پوشش خود میگیرد و کار را به مراتب در مواردی که برق نیست، آسانتر میکند. در صورت داشتن کمپرسور هوا، حتماً بادپاش و شلنگ هوا هم باید همراهش خریداری گردد.
۲. میخکوب و منگنه کوب
از مهمترین ابزارهای بادی نجاری میتوان به میخکوب و منگنه کوب بادی اشاره کرد. این ابزار دارای انواع مختلفی است. کاربرد دستگاه میخکوب و منگنه کوب در صنایع مبل سازی، کابینت سازی، MDF و نجاری برای کوبش میخ و منگنه است.
ابزارهای ایمنی برای نجاری
رعایت نکات ایمنی در هر کاری از اولویت بالایی یرخوردار است. هیچ کار و ابزاری نیست که خطرات خاص خود را به همراه نداشته باشد. کار نجاری نیز باید با رعایت کامل ایمنی انجام گیرد. لوازم و ابزار آلات ایمنی که در نجاری استفاده میشود عبارتند از:
- کفش و دستکش ایمنی
- کلاه، ماسک و عینک ایمنی
- لباس کار مخصوص
- گوشی ایمنی
- و…
جمع بندی
جهت راه اندازه کارگاه نجاری یا یک کارگاه مبلسازی باید با ابزار آلات مخصوص به آن آشنایی داشت. در این مقاله، مهمترین ابزارهای حرفهای نجاری و کاربرد این ابزارها را با هم مرور کردیم و در انتها لوازم و ابزارهای ایمنی این کار را آوردیم.